Ад Купалы да Гілевіча
Так называлася наша вандроўка па Лагойскай зямлі. Пачалася яна з вёскі Карпілаўка, дзе жыў сучаснік і старэйшы сябра Івана Дамінікавіча Ядвігін Ш. (Лявіцкі). Свайму земляку прысвяціў паэму паэт і мастак Сяргей Давідовіч. Летні сезон ён праводзіць у бацькоўскай хаце, дзе яму добра пішацца і малюецца.
Да Купалаўскіх мясцінаў належаць і суседнія Харужанцы. Мы пабывалі на экскурсіі ў філіяле музея Янкі Купалы “Акопы”. Самі Акопы, дзе арандавала зямлю і жытло шматдзетная Бянігна Іванаўна Луцэвіч, знаходзяцца трохі збоку. Месцам для філіяла стаў хутар сястры – Міхалішкі, а нагледзеў яго выдатны сын Беларусі Ніл Гілевіч.
Невыпадкова наш далейшы шлях ляжаў у Слабаду, калыску народнага паэта. Там мы сустрэліся з братамі Ніла Сымонавіча: Міколам Гілём (ён таксама пісьменнік) і Аляксандрам. Пераезды з аднаго вайсковага гарадка ў другі, з аднаго краю Савецкага Саюза ў процілеглы не прымусілі жыхара Лагойшчыны забыць родную мову і званне беларуса. З ім я кансультуюся па многіх пытаннях, якія тычацца краязнаўства і партызанскай дзейнасці.
Завяршэннем вандроўкі стала валанцёрская праца на могілках вёскі Янушкавічы, дзе пахаваны мясцовыя жыхары – ахвяры фашысцкіх блакад. Столькі пераможных юбілеяў адзначылі, прымалі важных гасцей – Марыю Осіпаву і Алену Мазанік, а гэтыя пахаванні ў сельскім савеце так і не парупіліся зарэгістраваць.
Уражаннямі дзеліцца актывістка БХД, удзельніца культурніцкай паездкі Ганна Акінчыц:
“У школе я выкладала англійскую мову, але беларускую літаратуру добра ведала, не раз бывала ў Вязынцы. Музейны дом у Акопах стаў для мяне сапраўдным адкрыццём. Я ўпершыню пачула, што Расійская імперыя адабрала ў беларускіх шляхцічаў зямлю. Туды трэба часцей вазіць школьнікаў.
Уразіла сустрэча з Сяргеем Давідовічам, які выдаў дзесяцітомнік сваіх твораў. У Янушкавічах мы пазнаёміліся з былой настаўніцай Лідзіяй Васільеўнай. Адно не здзейснілі – не падняліся на Парфіраву горку, названую па імені партызана, і з высокай кропкі не агледзелі Лагойскую зямлю. Спадзяюся, мы яшчэ там сфоткаемся…”
Кіраўнік групы Галіна Каржанеўская
