Севярынец: ніякай адзінай пазіцыі ў гэтых шасці структур быць не можа
31 студзеня замест абвяшчэння агульнай стратэгіі правядзення кампаніі парламенцкіх выбараў ў 2012 г. прэс-канферэнцыя “кааліцыі шасці” скончылася ці ледзь не бойкай, пра што паспяшаліся са смакам напісаць большасць СМІ.
Чаму так атрымліваецца і што перашкаджае дэмакратычным сілам выступіць разам? У той час як адны лічаць, што ісці на выбары па аднаму – значыць выракаць сябе на паразу і шукаюць кампраміс, іншыя непрымірыма стаяць на сваім, не жадаючы даваць рэжыму ні шанцу на легітымацыі. Ці ёсць у апазіцыі перспектыва аб’яднання і ў якой форме яно можа быць рэалізавана – аб гэтым у інтэрв’ю UDF.BY распавёў сустаршыня партыі “Беларуская хрысціянская дэмакратыя” Павел Севярынец.
– Учора на прэс-канферэнцыі “Кааліцыі шасці” чакалася выклад адзінай стратэгіі апазіцыі па ўдзелу ў парламенцкіх выбарах 2012 г. Але адзінства дасягнуць так і не ўдалося. Ці пойдзе БХД на нейкі кампраміс або будзе стаяць на сваім да канца, нягледзячы на пазіцыі іншых партый і грамадскіх рухаў?
– Само пытанне пастаўлена няправільна. Ніякай адзінай пазіцыі ў гэтых шасці структур няма і быць не можа, усё гэта – толькі спроба зрабіць уражанне адзінства. Камуністы цалкам ўдзельнічаюць, БХД цалкам байкатуе, астатнія спрабуюць скрыжаваць вожыка з вужакай. У такой сітуацыі выйсце адно: зрабіць добрую міну пры дрэннай гульні. А гэта заўсёды дрэнна сканчаецца.
– Але ў чым тады дэмакратычныя сілы могуць дзейнічаць разам?
– На мой погляд, ёсць тры такія рэчы, якія можна зрабіць разам у кампаніі-2012.
1. Высунуць супольныя патрабаванні да рэжыму: вызваленне палітвязняў, змена выбарчага заканадаўства, спыненне рэпрэсій, рэгістрацыя партый і арганізацый, якія не зарэгістраваных да гэтага часу. Па крайняй меры, так.
2. Арганізаваць масавае назіранне. Беларускі народ гэтыя выбары праігнаруе, і трэба дакладна ведаць, колькі людзей прыйшло і колькі не прыйшло на ўчасткі. Для гэтага неабходна назіранне, і сумесна яго арганізаваць прасцей. Па-за залежнасці ад таго, ці пойдзе там хтосьці куды-небудзь ці не, ці будзе вылучаць “кандыдатаў” і г. д.
3. Усебеларускі народны з’езд. Паколькі “палатка” нелігітчмная і легітымнай яна ў выніку гэтых псеўдавыбараў не стане, то патрэбна незалежная заканадаўчая альтэрнатыва. Хоць бы ў выглядзе Народнага парламента і альтэрнатыўнага ўрада – усё гэта павінен вырашыць Усебеларускі народны з’езд.
Вось гэтыя рэчы варта рабіць разам. А рабіць выгляд, што мы маем нейкую адзіную тактыку – бессэнсоўна, таму што яе няма. Проста няма! Адны хочуць і рыбку з’есці, і нос не замачыць: паўдзельнічаць у “выбарах” і зрабіць выгляд, што яны сумленныя і маральныя. А іншыя ясна і канкрэтна кажуць: мы выступаем за актыўны байкот.
– Якой канкрэтна пазіцыі прытрымліваецца БХД?
– Мы яе ўжо выказвалі некалькі разоў: БХД ўдзельнічаць у гэтым не будзе. Мы да 25 сакавіка (Дзень Волі) выстаўляем свае патрабаванні, і калі яны выкананыя не будуць, то з Дня Воля пачынаецца шырокая кампанія актыўнага байкоту. Усё астатняе, падкрэсліваю, – гэта спробы неяк выглядаць, штосьці імітаваць. Але ні аб якім адзінстве гаворкі няма. Я думаю, што любы, хто цікавіцца дзейнасцю беларускай апазіцыі, выдатна разумее, што вось так сесці, падпісаць дакументы і адразу пачаць працаваць у адным кірунку – гэта на дадзеным этапе немагчыма.
– Чаму?
– Праз шэраг прычын. Ёсць розныя матывы ў людзей, розныя крыніцы фінансавання, розныя геапалітычныя арыентацыі … І гэта ўсё аб’ектыўна прыводзіць да таго незайздроснага становішча, якое мы сёння маем.
– Калі заканчваецца ваш тэрмін і ці магчыма датэрміновае вызваленне?
– Калі яно і адбудзецца, то толькі як следства цвёрдай еўрапейскай палітыкі і паспяховай кампаніі актыўнага байкоту. І нішто іншае паўплываць на вызваленне маё і іншых палітвязняў не можа: калі вызваленне будзе датэрміновым, то будзе толькі палітычна матываваным. А ніякіх ўмоўна-датэрміновых вызваленняў я не чакаю па той простай прычыне, што віну да гэтага часу не прызнаю і прызнаваць не збіраюся. Тэрмін жа заканчваецца 19 Кастрычнік 2014 года.